Już na etapie niewielkiego zadłużenia pracownicy ZBiLK podejmują działania w celu uniknięcia dalszego zadłużania. Działania prewencyjne, program tzw. „eksmisji w miejscu” i intensywny kontakt z dłużnikiem zachęcają osoby posiadające zaległości do zawarcia ugody i spłaty zadłużenia.
Od ponad pięciu lat w Szczecinie funkcjonuje program „Odpracuj dług”. Opiera się on na trójstronnym porozumieniu Zarządu Budynków i Lokali Komunalnych, Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego oraz Powiatowego Urzędu Pracy. Dłużnicy czynszowi chętni do udziału w programie kierowani się do ZDiTM celem podjęcia pracy polegającej na tzw. robotach interwencyjnych, a pieniądze na ich zatrudnienie przekazuje Powiatowy Urząd Pracy. Program jest skierowany do bezrobotnych najemców i użytkowników lokali komunalnych, którzy zalegają z opłatami za ich użytkowanie.
Obecnie około 2,5 tysiąca gospodarstw domowych czeka na realizację wyroku eksmisyjnego. Jest to grupa lokatorów posiadających prawo do lokalu socjalnego. Około 1,5 tys. to mieszkańcy lokali ZBiLK-owskich. Natomiast reszta to lokatorzy m.in. spółdzielni, PKP, WAM, TBS-ów, właścicieli prywatnych. Ponad 1300 gospodarstw domowych nie posiada prawa do lokalu socjalnego, co oznacza, że należy im zabezpieczyć pomieszczenie tymczasowe.
Od 1 kwietnia komornik ma możliwość eksmitowania ludzi do pomieszczeń tymczasowych. Do lokali socjalnych eksmitować można bowiem przez cały rok (mimo to i tak zimą działania te są rzadsze). Obecnie kilkadziesiąt wskazań oczekuje w kancelarii komorniczej na realizację – w tych przypadkach wskazane są już lokale socjalne, pomieszczenia tymczasowe i miejsca w schroniskach. W pierwszej kolejności realizowane są eksmisje osób uciążliwych, oraz stosujących przemoc fizyczną w rodzinach.
Zadłużenie mieszkańców lokali komunalnych względem ZBiLK wynosi około 168 mln zł.
W roku 2015 zrealizowano 310 wyroków eksmisyjnych w tym kilkadziesiąt z udziałem komorników.
